احسان محمدی فاضل : خلاق بودن یکی از مهمترین توانایی بشر است که می تواند تمام جنبه های زندگی یک انسان را در بر بگیرد. همه علوم و توسعه انسانی و تمدن مدیون خلاقیت و نوآوری است و بدون این دو ارزش بشری حیات دچار چالشی جدی می شود.
در طول تاریخ تعاریف زیادی برای خلاقیت گفته شده اما عمومی ترین آن این است که تفکرات خلاق زمانی پدیدار می شود که فرد ذهنیت های پیشین را کنار گذاشته و دیدگاه جدیدی را که دیگران به آن نپرداخته اند را جستجو کند. خلاقیت نیاز به حضور همزمان ویژگی‌هایی از قبیل هوش، پشتکار، غیرمتعارف بودن و توانایی تفکر به سبکی خاص دارد. خلاقیت، خودکار و بدون زحمت و تلاش است و غالباً همچون تصورات ذهنی خودانگیخته به وجود می‌آید. برای این فرآیند هولتز و والاس چهار ویژگی "آمادگی - دوره نهفتگی- الهام – تحقق" را پیشنهاد داده اند.
حال چگونه خلاق شویم ؟ مشکل است که بگوییم قوانین سخت و سریعی در مورد نحوه و محل پیدا کردن خلاقیت وجود دارد، انسان ها با یکدیگر متفاوتند. علاوه بر این، رخداد هایی که برای یک شخص در طول زمان پیشامد می کند متفاوت است، و جرقه های خلاقیت غالبا زودگذرند. اما این بدان معنا نیست که راهکارهای برای ایجاد محیط نباشد. مجله بین المللی گفتمان تجاری به چند نکته مفید برای ایجاد حس و پایداری خلاقیت درونی پیشنهاد داده که خواهیم خواند:
به پیاده روی بروید
شاید خلاف واقع به نظر برسد ولی ترک موقت محلی که در آن حضور دارید و تغییر حالت از موقعیت نشسته و ثابت تاثیر بالایی دارد. در یک مطالعه انجام شده در دانشگاه استنفورد، محققان دریافتند زمانی که یک فرد در حال قدم زدن است سطح خلاقیت بالاتر میرود و بعد از پیاده روی نیز همچنان سطح خلاقیت وی بالا می ماند. قدم زدن بدون هدف قبلی در یک فضای آرام و ترجیحا بیرون از اتاق نه تنها بدن شما را به حرکت وا می دارد بلکه سطح هوشیاری ذهنی را تنظیم می کند. در این تحقیق تاکید شده، اگر در حال تمرکز برای یک راه حل منطقی یا تکمیل یک پروژه هستید، نشستن ممکن است بهترین روش باشد اما اگر نیاز به خلاق بودن دارید، فقط برخیزید و شروع به راه رفتن کنید.
به صدا های اطراف اجازه ورود دهید
محققان دانشگاه ایلینویز دریافتند که وجود صداهایی که در اطراف شما در جریان هستند می تواند برای خلاقیت فوق العاده باشد. اگر این صدا ها موجب عدم تمرکز شود مناسب نیست، اما مبحوس کردن خود در اتاق ساکت محیط مناسبی برای بروز فرآیند خلاقیت نیست. این تحقیق حضور مثبت افراد خلاق به ویژه افرادی که کسب و کار شخصی دارند را در یک کافی شاپ با تعداد زیادی از مشتری های یا پارک عمومی پر تردد را بیشتر ترجیح می دهند.
به چیزهای آبی نگاه کنید
دانشگاه بریتیش کلمبیا پژوهشی درباره رنگ ها انجام داده است و تاکید بیشتر به رنگ های آبی و قرمز که اغلب پرکاربرد ترین رنگ های تبلیغاتی هستند، بوده است، شاید تا به حال دقت نکرده باشید، اما یک دلیل خوب برای اصرار بازاریابان به استفاده از رنگ های خاص وجود دارد: با توجه به نتایج این مطالعه، زمانی که فردی نیاز به تمرکز یا توجه به جزئیات دارد قرمز بهترین رنگ است و هنگام خلاق بودن، آبی رنگ مورد نیاز است.
ما به طور طبیعی رنگ آبی را با محیط های آرام و صلح آمیز مانند اقیانوس ارتباط می دهیم، بنابراین زمانی که با آن روبرو می شویم تمایل به آرامش داریم. اگر کار شما نیاز به خلاقیت مکرر دارد، شاید ارزش داشته باشد که یک پوستر آبی رنگ بروی دیوار یا روی میز کارتان باشد یا چند شئ آبی روی میز خود بگذارید. به این ترتیب، زمانی که درب های ذهنی شما بسته می شود یا حس نا امیدی و استرس به شما دست می دهد، می توانید با نگاه به این رنگ خود را آرام کنید و به راحتی دوباره تمرکز کنید.
بعد از خواندن این مطلب کوتاه شاید محیط فیزیکی سازمان هایی که در آن افراد خلاق مشغول کار هستند یا رنگ لباس افرادی مانند تجار، دیپلمات ها، سیاستمداران... بیشتر دقت کنیم و تفکر عمیق در کلام بزرگی که گفت: "خلاقیت ، مولود هنر خداوند و هنر مولود خلاقیت انسان است." داشته باشیم.
احسان محمدی فاضل
منبع: هفته نامه امید جوان / شنبه 26 فروردین 1396