این جملات را بارها در مهمانی ها و تاکسی و جلسات خیلی رسمی شنیده ایم. در اینکه ایران دارای محیط بِکر گردشگری برای نسل جدید دنیاست و با توجه به فرهنگ روستایی، تنوع در غذا ، لباس و زبان می تواند فرصت بسیار مناسبی برای خلق یک نوآوری و کارآفرینی در این صنعت است کسی تردیدی ندارد.
طبق آمار بانک جهانی با بررسی شاخص های زیست بومی، محدودیت های مرزی و ظرفیت پذیرش اقامتی ایران طی سال های 2011 تا 2015 توانسته با روند رو به رشد آن حدود 5 میلیون گردشگر ورودی را جذب کند، این افزایش نشان خوبی برای علاقمندی مردم دنیا برای بازدید از ایران است.
اما فقط روند رو به رشد کافی نیست، توسعه و ارتقا سطح کمی و کیفیت گردشگری با توجه به ظرفیت های کشور نیز مهم است. ایران دارای ظرفیت های محیط زیستی فراوان است و این در قدم اول تا رسیدن به رشد توسعه ای می تواند فرصت خوبی را در اختیار این صنعت قرار دهد تا این صنعت به توسعه فنی نیز برسد. حال نگاهی به سفرهای زیست بومی مردم دنیا بیندازیم و از آموزهای آنان در سفرهای شخصی نیز بهره ببریم. در آخرین شماره مجله بین المللی "اوقات فراغت" به بررسی سفرهایی با کیفیت زیست محیطی اشاره کرده است که خواهیم خواند.
بیایید با هم صادق باشیم: سبزترین راه برای مسافرت این نیست که از سوخت موشک، زباله های تولید شده و ماشین های پر مصرف خودداری در گردش صرف نظر کنیم و یا فقط بازیافت را جدا کنید. واضح است که این تنها اتفاقی نیست که باید بیافتد. به گزارش برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، صنعت گردشگری 5 درصد از کربن منتشر شده در جهان را تولید میکند و موجب تهی شدن منابع طبیعی، تخریب اکوسیستم و تکثیر زباله های یافت شده در سواحل، مسیرهای پیاده روی و کوه پیمایی می شود.
اما صنعت یک و نیم تریلیون دلاری سفر نیز برای ثبات اقتصادی، توسعه و حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی بسیار مهم و حیاتی است. پاسخ این است که با حس مسئولیت سفر کنید. این روند در حال آسان تر شدن است زیرا این صنعت بازی زیست بومی خود را ارتقا داده است.
فیونا جفری، بنیانگذار و رئیس گروه تجاری بین المللی است جایزه ای را با نام سفرهای فردا با حمایت طرح توسعه پایدار شورای جهانی گردشگری ابداع کرده است. وی می گوید: " فعالیت هایی که در ده سال قبل خوب بود امروزه به اندازه کافی خوب نیست و این ثابت می کند پیشرفت هایی حاصل شده است."
این دیگر به اندازه کافی مناسب نیست که در حمام هتل ها از دوش های کم فشار استفاده شود. در حال حاضر آنها در حال نصب سطل های بازیافت در اتاق ها و کندوی زنبور عسل بر پشت بام ها هستند. با وجود این همه پیشنهادی که در دنیای بیرون وجود دارد، برای گردشگران مشکل خواهد بود که بدانند چه چیزی معتبر است و به چه فعالیتی می توانند اعتماد کنند.
استوارت مور، مدیر عامل و موسس، یک شرکت برنامه ریزی استرالیایی که مشاوره های زیست محیطی می دهد و گواهینامه تایید سفرهای زیست محیطی مناسب برای شرکت مسافرتی فراهم می کند، می گوید: "این صنعت در حال حاضر کمی سردرگم شده است. بسیاری از کلمات به جای یکدیگر به کار می روند در صورتی که نباید اینطور باشد."
مگان اپلر وود، مدیر یک شرکت بین المللی گردشگری در دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد، می گوید: "یکی از عرصه های بسیار مهمی که نیاز به تمرکز دارد موضوع آلودگی هوا و آلودگی آب است."
به گزارش سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل متحد، در سال گذشته نسبت به سال 2014حدود 50 میلیون نفر به گردشگرانی که سفر های خارجی رفته اند اضافه شده است. رشد سریع گردشگری منجر به ایجاد مقدار خطرناکی فاضلاب در برخی از مقاصد مسافرتی و از طرف دیگر کمک به رشد بهره وری صنعت هوایی دارد.
تصور کنید که برای کمرنگ کردن ردپاهایتان، میخواهید نحوه سفر خود را تغییر دهید، چگونه به مقصد می روید، چه چیزی همراه خود بر می دارید، چگونه غذا میخورید؟ کارهای کوچک هر مسافر می تواند تاثیر به سزایی بر محیط زیست منطقه داشته باشد بطور مثال: استفاده از بوم کلبه بجای هتل، رشد فرهنگ سفرهای پیاده و پرواز کمتر، استفاده از خودروهای عمومی برای سفر، وسایل سفر کوچکتر، استفاده از هتل هایی که استخر ندارند، استفاده از وسایل بهداشتی و غذاخوری شخصی و... این موارد شاید بسیار تا امروز برای ما کم اهمیت باشد اما وقتی بدانیم یک هتل با 300 اتاق و با رعایت استاندارد های لازم باز هم بیش از 200 هزار لیتر آب را هدر می دهد برای مسافرت متفاوت تصمیم می گیریم.
نگاهی به همین فراز پایانی این یادداشت ما را این حقیقت روبرو می کند که پهن کردن فرش قرمز و سبز برای گردشگر خارجی بدون ارتقا ظرفیت های سخت افزاری و نرم افزاری ممکن است در کوتاه مدت تعداد گردشگر را افزایش بدهد اما مثل یک معدن ارزشمند که روز اول همه برای کشف طلا به آن حمله می برند، بعد از مدتی که گنج هایش را کشف کردند و بردند، متروک، رها شده و بی استفاده بماند. این همان نکته ای است که از آن به عنوان گردشگری پایدار یاد می شود.
احسان محمدی فاضل / کارشناس گردشگری
منبع: هفته نامه امید جوان / شنبه 4 اردیبهشت 1395 / سال 21 / شماره 964/ صفحه 5